á
â
ă
ä
ç
č
ď
đ
é
ë
ě
í
î
ľ
ĺ
ň
ô
ő
ö
ŕ
ř
ş
š
ţ
ť
ů
ú
ű
ü
ý
ž
®
€
ß
Á
Â
Ă
Ä
Ç
Č
Ď
Đ
É
Ë
Ě
Í
Î
Ľ
Ĺ
Ň
Ô
Ő
Ö
Ŕ
Ř
Ş
Š
Ţ
Ť
Ů
Ú
Ű
Ü
Ý
Ž
©
§
µ
Okładka, szara i niepozorna, zdaje się być doskonałym odzwierciedleniem tego, co znajdziemy wewnątrz – krajobrazu o posępnej aurze, w którym pozornie wszystko jest jednolite, szare, bez wyraźnych kontrastów. Jednak w tej codziennej szarości, Książek udaje się uchwycić przebłyski kolorów: śpiew ptaków, intensywność lokalnej Cerkwi, przyrody, które ożywiają tę przestrzeń i nadają jej głębię. To w tych detalach tkwi siła tej książki – w zdolności do wyciągania piękna z tego, co na pierwszy rzut oka wydaje się monotonne.
Sama forma książki może być wyzwaniem dla czytelnika. Autor zdecydował się na bardzo specyficzny sposób prowadzenia narracji, o czym zresztą informuje nas już tytuł. Ten "słownikowy" styl – podzielony na hasła, fragmenty i luźne obserwacje – z pewnością nie każdemu przypadnie do gustu. Dla osób preferujących ciągłą fabułę czy klasyczny reportaż, taka struktura może wydawać się zbyt chłodna i zdystansowana. Nie można jednak zaprzeczyć, że jest to zabieg świadomy i konsekwentny, dzięki czemu książka wyróżnia się na tle innych publikacji podróżniczych.
Jakuck, jako miejsce akcji, jest niewątpliwie fascynujące. To kraina pełna kontrastów, gdzie surowa natura i trudne warunki życia wywierają ogromny wpływ na ludzi i ich codzienność. Książek skupia się jednak bardziej na samej przestrzeni niż na jej mieszkańcach. Człowiek, choć obecny, pojawia się jedynie sporadycznie i fragmentarycznie, co może pozostawiać uczucie niedosytu. Dla niektórych czytelników brak głębszego zanurzenia w ludzkie historie i doświadczenia może być rozczarowaniem – szczególnie, że kontekst kulturowy i społeczny tego regionu mógłby dostarczyć wiele interesujących wątków.
Jednak to, co dla jednych może być wadą, dla innych okaże się zaletą. "Jakuck. Słownik miejsca" to bowiem książka dla tych, którzy potrafią odnaleźć radość w minimalistycznym stylu, docenić subtelne niuanse i czerpać satysfakcję z opowieści o miejscu samym w sobie – nie zawsze skupiającej się na ludziach, lecz na przestrzeni, która ich otacza.
Podsumowując, książkę Michała Książka można polecić, ale z pewnym dystansem. To pozycja dla tych, którzy cenią sobie literaturę kontemplacyjną, skoncentrowaną bardziej na krajobrazie i formie niż na dynamicznej akcji czy pełnokrwistych postaciach. Jej specyficzny styl narracji może stanowić wyzwanie, ale też dostarcza wyjątkowego doświadczenia literackiego. Warto po nią sięgnąć, zwłaszcza jeśli poszukuje się czegoś innego niż typowy reportaż podróżniczy.
** 19:14 * 24.02.2025 * 18/2025 *